Επιδημιολογική ανάλυση πτώσεων, φυσικής δραστηριότητας και πρόληψης πτώσεων σε άτομα τρίτης ηλικίας. Μια πιλοτική μελέτη στον Ν. Ροδόπης από το πρόγραμμα ΑΣΠiΔΑ

Εισαγωγή. Οι πτώσεις στην τρίτη ηλικία (ΑΤΗ) είναι ένας σημαντικός αιτιολογικός παράγοντας οστεοπορωτικών καταγμάτων. Για την πρόληψη τους, συστήνονται η τακτική αξιολόγηση κινδύνου στον πληθυσμό και οι συστάσεις ή παρεμβάσεις, που περιλαμβάνουν άσκηση, από επαγγελματίες υγείας ως σημαντικό στοιχείων των κοινωνικών πολιτικών του συστήματος.  Η παρούσα μελέτη περιγράφει πτώσεις και φυσική δραστηριότητα (ΦΔ) ΑΤΗ στο Ν. Ροδόπης. Μέθοδος. ΑΤΗ που διαμένουν στο Ν.Ροδόπης, μέλη ΚΑΠΗ στην πλειοψηφία, εντάχθηκαν στη μελέτη από 10/2021 έως 11/2022 στα πλαίσια του διεπιστημονικού προγράμματος ΑΣΠΙΔΑ. Χρησιμοποιήθηκαν ερωτηματολόγια ΦΔ και κινδύνου πτώσεων, ενώ η ΦΔ μετρήθηκε και με επιταχυνσιόμετρα Actigraph για μια εβδομάδα. Αποτελέσματα. Συνολικά εντάχθηκαν στην μελέτη 192 άτομα, μ.ο. ηλικίας 72.8 έτη, στην πλειονότητα γυναίκες(83.9%) και διαμένοντες σε πόλη(74.5%). Το 85.5% είχαν τουλάχιστον μία πάθηση που σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο πτώσεων. 33.5% ανέφεραν τουλάχιστον μία πτώση τους τελευταίους 12 μήνες, 9.5% με τραυματισμό. Από όσους είχαν πτώση, μόνο το 11.2% ανέφερε ότι είχε συζητήσει με το γιατρό του για πρόληψη. Σύμφωνα με τις ερωτήσεις αυτό-αναφοράς 50% περπατούσαν >3ώρες/εβδομάδα και 13% έκαναν τουλάχιστον 1ώρα/εβδομάδα άλλη σωματική άσκηση(10.9% αυτών με ιστορικό πτώσεων). Με βάση τα επιταχυνσιόμετρα 91.9% έκαναν τουλάχιστον 150λεπτά/εβδομάδα μέτρια-προς-έντονη ΦΔ. Συμπεράσματα. Η πρόληψη πτώσεων είναι σημαντική για την πρόληψη των οστεοπορωτικών καταγμάτων. Δυστυχώς σύμφωνα με την παρούσα μελέτη, 1/3 συμμετέχοντες ανέφεραν πτώση το τελευταίο 12μηνο, και 1/10 δέκα με τραυματισμό. Στην πλειοψηφία τους οι συμμετέχοντες έκαναν επαρκή (συστάσεις Π.Ο.Υ.) αεροβική ΦΔ, αλλά όχι άσκηση ενδυνάμωσης/ισορροπίας/λειτουργική, που είναι καίρια στην πρόληψη πτώσεων. Η ενσωμάτωση σχετικών παρεμβάσεων στην κλινική πράξη μπορεί να συμβάλει σε αποτελεσματικότερη πρόληψη πτώσεων.

Α. Καναβάκη, Μ. Μιχαλοπούλου, Ε. Ηλιόπουλος, Α. Γκρεκίδης, Ε. Κούλη, Ν. Αγγελούσης